Lumens, M.E.G.L. (Mieke)

Rubrics, de beste uitvinding sinds het rode potlood?

Als coördinator van een masterprogramma mag ik de beoordelingsformulieren van alle studenten mee ondertekenen. Studenten leveren hun formulier na afloop van hun stage bij mij in. We praten even na over het verloop van hun project en ik vraag of ze tevreden zijn met de beoordeling en hun eindcijfer. In de meeste gevallen is dat gelukkig zo. Of ze weten op welke criteria de beoordeling gebaseerd is, vraag ik eigenlijk nooit.

Omdat ik alle formulieren zie, vallen mij verschillen op in beoordelingen. Studenten die in het buitenland zijn geweest hebben over het algemeen een hoger eindcijfer dan degenen die in Nederland zijn gebleven. Ook tussen mijn collega’s lijken er structurele verschillen in becijfering te bestaan. Een onderwerp waar regelmatig discussie over is, maar tot nu toe geen oplossing. Is die oplossing nu in zicht?

In de boekenkast op mijn kamer staat al jaren het boek “Introduction to Rubrics” van Stevens en Levi (2005, volledige referentie onderaan blog). De auteurs zijn zeer enthousiast over de Rubrics methode en beschouwen het als “the most effective grading device since the invention of red ink”. In het boek staat als definitie voor Rubric:

‘At its most basic, a rubric is a scoring tool that lays out the specific expectations for an assignment. Rubrics divide an assignment into its component parts and provide a detailed description of what constitutes acceptable or unacceptable levels of performance for each of those parts’.

Ik had het boek weleens doorgebladerd, maar vervolgens ook weer teruggezet op de plank. Nu lijkt het echter tijd het boek serieus te gaan bestuderen. De Rubrics duiken opeens overal op, en lijken een panacee voor alle toetsingsproblemen. Idealiter worden met Rubrics de beoordelingscriteria transparant voor studenten én voor beoordelaars, waardoor de subjectiviteit uit beoordelingen zal verdwijnen. Allerlei assessment panels zijn dan ook bezig met de ontwikkeling van Rubrics voor verschillende onderwijselementen in bachelor en masteronderwijs.

Mijn eigen ervaringen met de Rubric beperken zich tot een oefensessie en een pilotstudie. Afgelopen mei organiseerde de Graduate School School Life Sciences een onderwijsseminar met als thema ‘Learning to assess and assessing to learn’. In een van de workshops mochten we zelf al eens onze creativiteit botvieren op een Rubric voor een masterscriptie. Een bron van een heleboel discussie, deels over semantische kwesties. Het werd in ieder geval duidelijk dat een Rubric niet in een middagje kan worden ontwikkeld. Recenter heb ik met collega’s een aantal scripties beoordeeld met behulp van een Rubric. Onze individuele bevindingen en beoordelingen hebben we naast elkaar gelegd, en deze bleken toch nog behoorlijk uiteen te lopen. Eigenlijk wel een teleurstelling: hoe mooi zou het zijn geweest als het gebruik van de Rubric tot eensluidende resultaten had geleid.

Een panacee, het beste idee sinds het rode potlood? Op basis van mijn eerste ervaringen geloof ik het niet. Er blijft ruimte voor verschillen in interpretatie en in beoordelingen. Winst is dat Rubrics dwingen tot het formuleren van verwachtingen en bijhorende beoordelingscriteria. En of de Rubrics er nu aan komen of niet: vanaf nu ga ik ieder geval mijn studenten vragen of ze weten op welke criteria hun werk beoordeeld is. Maar hun vooral vooraf informeren dat deze criteria bestaan.

Mieke Lumens

UD bij het Institute for Risk Assessment Sciences (Diergeneeskunde) en coördinator van de Master and PhD programma’s Toxicology & Environmental Health

Stevens DD and Levi AJ. Introduction to Rubrics: an assessment tool to save grading time, convey effective feedback and promote student learning. Sterling, Virginia, 2005

Lumens, M.E.G.L. (Mieke)