Hester Kroeze

Ervaringen aan de Universiteit van Gent

Al eerder schreven Annemarie Spruijt en Harro van Lente over hun ervaringen bij een andere universiteit dan onze universiteit in Utrecht. Nu is het de eer aan promovenda Hester Kroeze om ons te vertellen over de verschillen tussen werken aan een Nederlandse of Belgische universiteit. Hester Kroeze werkt momenteel als promovenda bij de Universiteit van Gent en was voorheen werkzaam bij het departement Rechtsgeleerdheid aan de UU.

Toen ik in Utrecht aankondigde dat ik naar België zou gaan voor het schrijven van een doctoraat kreeg ik behalve felicitaties, uit meerdere hoeken goedbedoelde waarschuwingen te horen. De verhoudingen tussen professoren en jonge onderzoekers zouden in academisch België veel hiërarchischer zijn dan Nederland, zodat ik de informele omgangsvormen die ik in Utrecht gewend was weer kon vergeten. Bovendien zouden de eisen die aan een proefschrift gesteld worden veel strenger zijn dan in Nederland. Met enige huivering werd gesproken van boeken met minimaal 800 pagina’s, terwijl veel Nederlandse (juridische) dissertaties tussen de 250 en 350 bladzijden omvatten. Navraag bij enkele collega’s van Vlaamse origine stelde mij gerust. Zij vertelden dat ook Belgische universiteiten met hun tijd meegaan en spraken hun vertrouwen uit dat promoveren in Gent net zo zwaar en leuk zou zijn als in Nederland. Toch sloten ook zij niet uit dat ik een enkele hoogleraar tegen zou kunnen komen die wel nog in traditioneel strikte verhoudingen is blijven hangen. Ik moest dus zelf ontdekken hoe groot of klein de verschillen tussen Nederland en België daadwerkelijk zijn.

Met alle adviezen in mijn achterhoofd ben ik op mijn eerste werkdag met enige zenuwen het secretariaat van de vakgroep ingestapt, maar ik had niet hartelijker ontvangen kunnen worden. De collega’s zijn heel vriendelijk, open en constructief. Op de eerste dag van mijn aanstelling werd ter viering van mijn aankomst zelfs een fles cava opengetrokken voor een ‘bubbelmoment’ (ondanks de vriendelijkheid hier is mij verboden om het woord ‘borrelen’ nog langer te gebruiken). Bovendien loopt de samenwerking met mijn promotor uitstekend, hoewel ik hem – anders dan ik in Utrecht gewend was – nog altijd niet tutoyeer.

Verschillen in het onderwijs tussen Utrecht en Gent zijn ondere andere terug te zien in de inrichting van de studie. Een nominaal studietraject in Nederland duurt 4 jaar – in ieder geval voor de rechtenstudie. In Gent komt daar nog een jaar bovenop doordat de master standaard een 2-jarig traject is. Bovendien heb je na die vijf jaar nog geen LLM-titel – die is weggelegd voor een post-masterspecialisatie in het internationale en/of Europese recht, waarvoor nog een extra jaar studie gevolgd moet worden.

Het meest opvallend vind ik echter dat hier geen werkgroeponderwijs gegeven wordt. De studie bestaat uit hoorcolleges en praktische oefeningen die zien op het ontwikkelen van vaardigheden. Deze oefeningen kunnen de vorm hebben van een debat, een oefenrechtbank, of een onderhandelingssessie. De praktische oefeningen zijn niet aan een vak gekoppeld, maar de studenten kiezen wel een rechtsgebied, zodat ze daar alvast verder kennis mee kunnen maken. Een nadeel voor de docent vind ik dat de meeste praktische oefeningen maar weinig bijeenkomsten omvatten, waardoor je de studenten niet echt leert kennen.

Het gebruik van praktische oefeningen is nieuw voor mij, maar ik zie groot nut in de didactiek. Een toepassingsmogelijkheid die mij zo te binnen schiet is praktisch oefenen om door een stad met trambanen te fietsen. Ik heb zelf namelijk enige moeite gehad om dat onder de knie te krijgen en voordat ik zover was ben ik twee keer flink onderuit gegaan. Zo ben ik Gent niet met de deur in huis gevallen, maar er van de fiets af ingerold.

Hester Kroeze