Anneke van Houwelingen

Hoorcollege geven vanuit huis voor 250 studenten – met tijdsdruk en de verbouwing van de buren op de achtergrond

De afgelopen weken is er veel gebeurd in onderwijsland, zo ook binnen het onderwijs van mijn cursus. In rap tempo werden de wekelijkse ‘face-to-face’ bijeenkomsten omgeturnd in online onderwijs, op afstand. Dit is voor iedereen omschakelen, doorschakelen en vooral ook wennen… dus nu door in een andere modus.

“Wat doe ik met die twee hoorcolleges met 250 studenten?”

Studenten zijn zoekende naar structuur, net als docenten. Daarmee begint het aftasten naar mogelijkheden: wat is er mogelijk en geschikt om in een korte tijd om te zetten naar online om zo snel mogelijk alles op de rit te krijgen en dus de vaart erin te houden in het staartje van de cursus. Enfin, in een zeer korte tijd is veel gerealiseerd, waarbij keuzes gemaakt moesten worden. En die zijn niet altijd even gemakkelijk. Denk daarbij aan de vraag: wat doe ik met de laatste twee hoorcolleges van een cursus met daarin 250 studenten?

Tijdsdruk ? Hoe kom je er bij …?

Tijd is verreweg de grootste limiterende factor, naast de beschikbaarheid van (hoorcollege)docenten, de geschiktheid van apparatuur en computers in de thuissituatie, de thuissituatie zelf en de gezondheid van personen waardoor het even niet zo goed lukt om onderwijs te verzorgen. Thuiswerken en/of thuis studeren heeft voor elk van ons een andere dimensie, vooralsnog zie ik het als een uitdaging.

Tussen de maatregelen op 13 maart en het eerste hoorcollege zat in mijn geval maar 1 dag, het weekend niet meegerekend. Tijd om met een goed plan te komen heb ik dus niet. Zeker niet met ‘alle andere ballen’ (o.a. omzetten van het overige onderwijs) die ik in de lucht moet houden. De eerste bal valt: beide hoorcolleges worden afgeblazen. Dit met het idee dat ik misschien nog altijd een opname beschikbaar kan stellen.

“Ook dat nog: mijn computer werkt niet mee. De presentatie is veel te groot.”

Toch probeer ik nog ‘iets’ op te zetten voor het laatste hoorcollege. Als ik nog even snel een aantal vragen wil toevoegen aan de slides om meer structuur aan te brengen in de handout voordat het hoorcollege op de geplande tijd beschikbaar wordt gesteld, werkt mijn computer niet mee. Mijn presentatie is veel te groot. Dit heeft wel erg veel weg van het vroegere tv-programma ‘Ook dat nog !’.

Een hoorcollege opnemen?

Een hoorcollege opnemen lijkt een mooie optie, maar dat is het niet altijd. Zeker als het hoorcollege een andere doelstelling heeft dan kennisoverdracht. Ik wil mijn studenten vooral nieuwsgierig maken en enthousiasmeren voor een bepaald thema zodat zij daarna zelfstandig en gemotiveerd aan de hand van opdrachten met de leerstof bezig gaan. Bij een dergelijk hoorcollege gaat het om de magie van het verhaal en de interactie tussen de docent en studenten. Bij een ‘face-to-face’ hoorcollege in de cursus kun je normal gesproken een speld horen vallen, zo stil zijn de studenten. Ik zie hun gezichten zo voor me. Deze dimensie mis ik in een online-sessie. Ondertussen dringt de tijd en laten studenten weten dat ze de hoorcolleges erg missen. Dat is goed om te weten en ervaar ik als een compliment!

Een online hoorcollege via TEAMS? Sky(pe) is de limit!

Een hoorcollege laten verlopen via TEAMS met 250 studenten? Dat is mogelijk zoals hier blijkt, maar dan gaat er wel een goede voorbereiding aan vooraf. En laat ik die nu niet hebben. En de tijd die dringt, want het laatste hoorcollege staat gepland voor 24 maart.

“De plantsoenendienst snoeit, de buren verbouwen – en wij geven ‘live’ hoorcollege via TEAMS.”

Ook bij docenten thuis werken de omstandigheden soms even niet mee. Met 4 personen die nu thuiswerken of online onderwijs krijgen, lijkt het wel een ‘call centre’ in huis. Tot overmaat van ramp komt de gemeente doodleuk nog even de struiken naast het huis snoeien, staat de postbode aan de deur te bellen, moeten docenten ook nog ondersteuning bieden bij het online onderwijs van hun kinderen en vinden er in de nabije omgeving een aantal verbouwingen plaats. TEAM jij ook even mee? No kidding! Geen omstandigheden dus om in TEAMS even rustig een hoorcollege te verzorgen. Dit zijn allemaal ingrediënten om het op te geven, maar dat doen we niet. Even een kopje thee, en dan met een gezonde dosis TEAMspirit weer verder…..

Het kan altijd erger. Even relativeren!

Ik heb mee mogen kijken met een online klas met ca. 70 pubers. Ook middelbare scholen passen zich in rap tempo aan en zoeken hun weg. Maar een online-sessie met 70 pubers in een oriënterende fase, dat is pas chaos en hard werken voor de betrokken docenten! TEAMS moet je dan wel op de juiste manier gebruiken anders gaan de pubers zelf aan de slag met TEAMS. En voor je het weet, lig je als docent uit de klas. Gelukkig zijn de studenten op de universiteit deze fase voorbij. Een groot aantal is erg actief in de BB-omgeving en/of TEAMS. Sommige studenten geven hele goede suggesties! Natuurlijk zijn er ook studenten die even afhaken, mogelijk vanwege persoonlijke omstandigheden. Misschien is er iemand ziek en moeten ze als mantelzorger optreden. Of zijn zelf ziek. In beide gevallen, STERKTE en BETERSCHAP!

En weer door……

Mijn oplossing voor de hoorcolleges

Ik heb uiteindelijk de handouts (zonder aantekeningen) beschikbaar gesteld via BB. En ik heb 2 discussieruimtes aangemaakt waar studenten met hun vragen terecht kunnen. Op BB heb ik de navolgende tekst geplaatst:

–SNIP–

‘Op BB worden 2 discussieruimten ingericht om vragen te stellen over de slides van de laatste 2 hoorcolleges. Houd de discussieruimte ordelijk en probeer elkaar te helpen bij het beantwoorden van de vragen, dit bevordert het leerproces. We proberen om vanaf vandaag t/m 7 april dagelijks de discussieruimten te bekijken en vragen te beantwoorden. We behouden het recht om deze discussieruimten te sluiten als deze geen toegevoegde waarde blijken te hebben of als discussieruimten oneigenlijk worden gebruikt. Als dit gebeurt zullen we jullie hierop wijzen.’

–SNIP–

Wil je weten hoe dit afloopt ? Je kunt me per email bereiken.

Tot TEAMs!

Anneke van Houwelingen