Brandsma, F.P.C. (Frank)

Moet je horen!

Ken je het gevoel voor de la te werken? Bij het nakijken van de afsluitende papers bij een cursus vraag je je als docent wel eens af hoeveel aandacht de studenten zullen schenken aan al de kanttekeningen die je met je rode pen of in de track changes-functie van Word zit te maken. Mijn indruk is dat de goede studenten even kijken met welke opmerkingen ze hun voordeel kunnen doen, terwijl de studenten die veel zouden hebben aan nadenken over elk van de verbeteringen die je hebt aangegeven het document in een hoek gooien. Als het cijfer en het vak binnen zijn, lijkt terugkijken naar de feedback (of het bestuderen van het nauwgezet ingevulde feedbackformulier!) een gepasseerd station. Frustrerend voor de docent die met veel aandacht een stevige stapel werkjes heeft bekeken en daar veel tijd aan heeft besteed, en bovendien niet effectief in het leerproces van de student.

Een goede oplossing voor deze situatie is het geven van feedback op schrijfproducten eerder in de cursus, zodat de studenten de tips ter harte kunnen nemen en gelijk toepassen (‘feed forward’). Maar niet elke cursus leent zich hiervoor en een reactie op het eindproduct blijft gewenst, liefst meer dan alleen een cijfer op het eerste blad van het werkstuk. Een persoonlijke nabespreking van de werkstukken is erg tijdrovend, al is het maar vanwege het maken van de individuele afspraken in de collegevrije week of zelfs het nieuwe blok. Er is een alternatief dat voor de student de persoonlijke aandacht van de nabespreking levert, maar de tijdsinvestering voor de docent beperkt houdt: soundfile feedback.

Sally Brown van Leeds University (1) vertelde hierover bij een lezing over toetsen en feedback voor GW-docenten enkele jaren geleden, en een cursus over oraliteit en verschriftelijking in de Middeleeuwen en Renaissance bood de ideale context voor dit experiment. Het idee is dat studenten wel de moeite nemen te luisteren naar wat de docent in een persoonlijke boodschap over hun werk te melden heeft. Die verwachting komt uit, al hebben we in Utrecht nog niet vernomen dat studenten de feedback soms wel 20 keer beluisteren, zoals Brown vertelde over haar studenten in Leeds.

Het werkt zo: de docent kijkt het werkstuk na, maakt kanttekeningen (in principe voor eigen gebruik) en geeft een cijfer. Vervolgens gebruikt hij een van de vele gratis programma’s voor tablet of telefoon (zoals Recorder) om een korte beoordeling in te spreken en op te slaan op studentnaam. Die bespreking begint met het verzoek aan de student om het essay erbij te pakken of te openen op de eigen computer. De student kijkt dus naar de tekst zoals die is ingeleverd en ook dat is vaak al heel leerzaam, om de eigen fouten te zien. De docent begint met een algemeen oordeel en kan vervolgens meer in detail op de sterke en zwakke punten ingaan, maar ook complimenten geven bij heel geslaagde passages of zuchtend ernstige spelfouten constateren. Het werkt beter dan “Aargh” in de marge schrijven, of steeds maar weer dezelfde opmerkingen maken. De bespreking eindigt met het beargumenteerd vermelden van het cijfer en de uitnodiging een persoonlijke afspraak te maken als er meer toelichting gewenst is. Het opnemen duurt in mijn ervaring ongeveer 5 minuten per student voor een essay van 1500 woorden. Vervolgens wordt het geluidsbestandje naar de student gemaild, die het op zijn/haar telefoon kan beluisteren met de tekst van het essay erbij.

De studenten reageren goed, zelfs enthousiast op deze andere manier van feedback geven en ontvangen (“Bedankt voor de feedback! Zo’n opname is echt tof. Heb nu weer wat dingetjes waar ik aan kan werken voor mijn volgende essay”) en het is leuk om te doen. Het is wel vreemd om je opgenomen stem terug te horen: mijn collega vindt haar stem lijken op “a voice from the grave”, maar daardoor komt de boodschap wellicht des te beter over.

(1) Meer weten over Sally Brown? Zie ook de speeddate met Karin Rebel op deze pagina over studentenparticipatie.

Brandsma, F.P.C. (Frank)