Heleen Klomp

Creatief denken en onderzoekend leren

Op 10 november kon je tijdens de eerste editie van het Teaching and Learning Lab (TLL) Herfstfestival in het Koningsbergergebouw en Buys Ballot volop experimenteren met nieuwe onderwijsvormen en kennismaken met recente onderwijsinnovaties. Een middag vol kennisdeling, creatief denken, onderzoekend leren en welkome ontwikkelingsmomentjes voor onderwijsliefhebbers. Of zoals Manon Kluijtmans van het Centre for Academic Teaching het uitdrukte: “Docenten dansen de hele dag, maar er zijn altijd nieuwe danspasjes te leren.” Doel van het TLL Herfstfestival is dan ook niet alleen het voeden van de inspiratie, maar ook het geven van begeleiding na het festival.

Iedereen kan dansen

Dat er behoefte is aan nieuwe danspasjes werd wel duidelijk aan het mooie bezoekersaantal van het TLL Herfstfestival. Want ondanks het herfstige weer waren er veel nieuwsgierigen en leergierigen aanwezig. Niet alleen docenten uit het hoger en voortgezet onderwijs, maar ook veel studenten, scholieren, didactici en mensen wiens hart sneller gaat kloppen van onderwijsvernieuwingen. Allemaal herkenbaar aan een festivalpolsbandje en druk spittend in het programma boekje. Naast korte TED-achtige lezingen en ontwerp café sessies, was het programma aangevuld met skillslabs en een doorlopend programma. Veel te doen dus. Na de aftrap met Jan Haarhuis (Educate-it), Toine Pieters (Freudenthal Instituut) en Manon Kluijtmans (Centre for Academic Teaching) stond als eerste  de plenaire openingslezing van Associate Professor Jim Slotta op het programma.

Slotta schrijft vooral over de interactie tussen technologie, pedagogie en community vorming en is verbonden aan het Ontario Institute for Studies and Education van de Universiteit van Toronto. Binnen zijn onderzoek maakt hij gebruik van leeromgevingen die verrijkt zijn met technologie waarin hij cognitieve leer- en instructiemodellen onderzoekt. Titel van de lezing? Scripting and Orchestration of a Learning Community.

Actieve, creatieve digitale datacollectie

De zaal waar Jim Slotta zijn lezing gaf zat bomvol. Logisch, want iedereen wilde meer weten over zijn nieuwe pedagogische model Knowledge Community and Inquiry (KCI). Aan de hand van voorbeelden en filmpjes liet Slotta zien hoe hij gebruik maakt van verschillende technische tools en onderwijsvormen om zo de studenten als een community actief aan het data-verzamelen te krijgen. Die data wordt mede gebruikt om het script te vormen van het lesmateriaal maar ook om het podium van de lessen, het klaslokaal, vorm te geven. De nadruk ligt daarbij vaak op embodied learning en het tactiele. De docent neemt een centrale rol in binnen het lokaal en de studenten verzamelen via kleinere of grotere displays, individueel of in kleinere groepen het materiaal om de les en het curriculum vorm te geven. Zo groeit niet alleen de kennis en het onderzoekend vermogen van de studenten, maar ook de eigen verantwoordelijkheid ten opzichte van het geleerde. En in het geval van de EVO Room en Wallcology is er zelfs een organische groei van het klaslokaal. De omgeving wordt zo onderdeel van het leren en voedt de creativiteit en inspiratie.

Intrinsiek gemotiveerd inzicht krijgen in je eigen route

Na de plenaire lezing was iedereen vrij om een eigen route te kiezen, afhankelijk van waar de behoefte lag. Virtueel veldwerken, motion capture, storytelling, gamification, apenpraatjes of met je handen de stroming van een rivier beïnvloeden in de augmented reality zandbak. Bij de TLL talk van  Irma Meijerman viel de praktische noot van de dag mooi samen met de inspirerende. Want hoe zorg je er nou voor dat de (digitale) tools die ingezet worden binnen het onderwijs de studenten ook daadwerkelijk iets leren? Zorgen bijvoorbeeld kennisclips er nu echt voor dat studenten beter voorbereid in de collegebanken verschijnen? Dit vraagt om een cyclus van enquiry based learning en het proces van hoe je jouw onderwijs vorm kan geven en de resultaten kan meten. Dit vraagt, kortom, om Scholarship of Teaching and Learning. Praktisch en het maakt het onderwijs leuker omdat je op een dieper niveau leert reflecteren op het onderwijs. En wanneer je studenten bij dit proces betrekt draagt het niet alleen bij aan de kennis over hoe studenten leren, maar ook aan de kwaliteit van het onderwijs. Een win-win situatie dus.

Tot slot volgden de deuntjes van Ad Visser & Rousseau bij de borrel. Gewoonweg dé ultieme afsluiter van deze eerste editie van het TLL Herfstfestival. Volgend jaar weer!

Heleen Klomp